امضای قرارداد ننگین گلستان
بین ایران و روسیه
و جداشدن گرجستان از ایران و الحاق به روسیه
20/مهر/1192
عنوان مناسبت:
امضای قرارداد ننگین گلستان
میان ایران و روسیه در پی شکست ایران از روسیه (1192ش)
-------------------------------------------------------
شرح مناسبت:
با امضای قراردادی بین حاکم گرجستان و امپراتور روسیه، گرجستان تحت نفوذ روسیه قرار گرفت. چون بسیاری از ساکنان این منطقه مسلمان بودند و تبعیت از یک حکومت غیرمسلمان را ننگ میدانستند به ایران کوچ کردند. افزون براین، برادر حاکم گرجستان که از این قرارداد ناراضی بود به دربار فتحعلی شاه آمد و دولت ایران را به جنگ با روسها دعوت کرد.
در پی این حوادث قوای روس با یورش به شهرهای گنجه، شوش و ایروان، آن مناطق را مورد تعرض قرار دادند. پس از این حملات بسیاری از علما، مردم را به مبارزه با کفار روس دعوت کردند.
بدین ترتیب بود که دوره اول جنگهای ایران و روس آغاز شد و پس از گذشت
ده سال از شعلهور شدن آتش جنگ، قوای هر دو دولت چنان ضعیف شد که طرفین آمادگی خود
را برای پایان جنگ اعلام کردند.
بر همین اساس و با دخالت دولت انگلستان، عهدنامه گلستان
میان دو کشور ایران و روسیه به امضاء رسید.
به موجب این قرارداد، تمامی شهرهایی که
تا آن تاریخ به تصرف روسیه در آمده بود، جزو خاک روسیه باقی ماند و مالکیت روسیه بر
شهرهای قره باغ، باکو، دربند، لنکران و بخشی از تالش نیز پذیرفته شد.
ایران نیز پذیرفت
از همه دعاوی خود در مورد مناطق داغستان، گرجستان و ارمنستان چشم بپوشد. همچنین حق
کشتیرانی در دریای خزر از ایران سلب گردید
و در عوض، دولت روسیه تعهد سپرد که تنها نیابت سلطنت عباس میرزا ولیعهد را پذیرفته و به قدرت رسیدن او را تضمین کند.
در این قرارداد، مرزهای دو کشور دقیقاً معین نشد و همین نامعلوم بودن مرزهای دو کشور و مقررات عهدنامه گلستان موجب شد که دولت ایران از این عهدنامه سربتابد و روسیه را به نیرنگ متهم سازد.
این عوامل باعث شد که جنگ دوم ایران و روسیه در سالهای بعد شکل گیرد و عهدنامه سیاه دیگری با نام ترکمانچای به ایران تحمیل شود.
-------------------------------------------------------
این فایل توسط نرم افزار روزشمار تاریخ - نگارش یک (کاری از مرکز پژوهش های اسلامی صدا و سیما) تولید شده است.
اگر به یک مصرع شعر متولد 20 مهر حکیم فردوسی بزرگ عمل می شد بخشی از ایران به یغما نمی رفت.
چو ایران نباشد تن من مباد.
درود بر آزاد کنندگان خرمشهر و مهران و درود بر مدافعان سوسنگرد و آبادان و پاوه و دهلران و در عصر خمینی بزرگ و درود بر مدافعان خلیج فارس و درود بر همه ی مرزداران جهان اسلام در مقابل اشغالگران و درود بر مدافعان مرزهای اعتقادی اسلام ناب محمدی صلی الله علیه و آله
