علامه میرسید شریف جرجانی، استاد حافظ شیرازی الگویی برای استقلال فرهنگی گام اول

علامه میرسید شریف جرجانی استاد حافظ شیرازی

الگویی برای استقلال فرهنگی  (1)

مقدمه:

روزشمار مرکز پژوهشهای اسلامی  صدا و سیما،  ششم ربیع الثانی 816 قمری را که امسال مصادف با  سی/بهمن/1391 خورشیدی است را به عنوان مناسبت درگذشت این علامه جرجانی، شیرازی به قرار زیر ذکر نموده است:

عنوان مناسبت:

درگذشت ادیب متکلم میرسید شریف جرجانی (816ق)

-------------------------------------------------------

شرح مناسبت:

سیدعلی بن محمد بن علی حسینی معروف به میرسید شریف جرجانی استرآبادی الاصل در گرگان به دنیا آمد. وی از بزرگان علما و متکلمین حکمای اهل سنت و دارای فهم عمیق و فکر دقیق است. وی از شاگردان قطب الدین رازی و از معاصرین ملاسعد تفتازانی و دارای تالیفات گوناگونی می‏باشد که الاصول المنطقیه، الترجمان فی لغات القرآن و تعریفات و نیز صرف میر از آن جمله ‏اند. سید شریف بعدها از آن همه علوم ظاهری رسمی که داشته، منصرف شد و قدم به دایره‏ی سیر و سلوک گذاشت و در حلقه‏ ی درس و تذهیب خواجه علاءالدین نقشبند و دیگر مشایخ آن طریقت جای گرفت. وفات وی در شیراز روی داد.

منبع:نرم افزار روزشمار تاریخ - نگارش یک

-------------------------------------------------------

 

وبلاگ استقلال فرهنگی با احترام به تلاش محققین تولید کننده ی روزشمار مرکز پژوهش های اسلامی صدا و سیما، این نحوه ی گزارش از تاریخ را بویژه در دنیای مجازی خوب نمی داند.

درست است که نسخه ی اول نرم افزار  روز شمار به صورت لوح فشرده(سی دی) ارائه شده است؛ اما این خود گویای آن است که محقق تاریخ حتی اگر برای صدا و سیما و برنامه سازی تحقیق کند، با مراجعه با این نرم افزار که مستلزم استفاده از رایانه است، ممکن است که بخواهد جستجویی هم در فضای مجازی(شبکه اینترنت)  انجام دهد تا تحقیق خود را متقن و محکم کند و سپس آن را دستمایه نگارش متن برای برنامه های تلویزیون یا رادیو قراردهد.

اشاره ای به منابع باعث می شود تا محقق مراجعه از درستی یا نادرستی نتیجه گیری روز شمار مطمئن شود.

برای نمونه عبارت "سید شریف بعدها از آن همه علوم ظاهری رسمی که داشته، منصرف شد و قدم به دایره‏ی سیر و سلوک گذاشت و در حلقه‏ی درس و تذهیب خواجه علاءالدین نقشبند و دیگر مشایخ آن طریقت جای گرفت." از انتهای متن روز شمار را ملاحظه بفرمایید.

این نسبت برای علامه میر شرف الدین چقدر صحیح است؟ و طریقت نقشبندی ها چیست؟ و علت انتساب علامه به آن طریقت چیست؟ اینها همه از ابهامات این روز شمار مختصر و ناقص است.

اگر هنر علم است جز اسلامی نخواهد بود

اگر هنر علم است، جز اسلامی نخواهد بود

حضرت آیت الله جوادی آملی در دیدار برگزار کنندگان همایش ملی«قرآن کریم و هنر»؛
اگر هنر علم است جز اسلامی نخواهد بود

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی اسراء: جمعی از اعضای ستاد برگزاری همایش ملی «قرآن کریم و هنر» با حضور در محل بنیاد بین المللی علوم وحیانی اسراء با حضرت آیت الله جوادی آملی دیدار و گفتگو کردند.
 
حضرت آیت الله جوادی آملی در این دیدار به تشریح جنبه های مختلف مبانی هنر از دیدگاه اسلام و قرآن پرداختند و فرمودند:
جریان تغییر مدرسه اسلامی هنر به مدرسه هنر اسلامی برای آن است که این هنر یا علم است یا علم نیست اگر بر اساس توحید علم است، پس ما علم غیر دینی نداریم.
ایشان با تاکید بر این نکته که اگر هنر، علم است جز اسلامی نخواهد بود اظهار داشتند:
 اگر هنر, علم نیست که از بحث بیرون است اگر علم است جز اسلامی نخواهد بود و برای اینکه معلوم بشود که ما علم دینی داریم باید مرز علم دینی از عمل دینی جدا بشود.

ایشان ادامه دادند:
علم دینی یعنی اینکه متنِ دروس دینی باشد، و اینکه آیا هست یا نیست این محلّ بحث است، صورت مسئله این است که ما علم دینی داریم؟ این متون درسی می‌تواند دینی باشد؟  بر اساس الحاد, علم دینی یک افسانه است هیچ ممکن نیست ما علم دینی داشته باشیم اما بر اساس توحید معنایش آن است که این جهان را خدا آفرید، صدر و ساقه جهان را خدا آفرید، انسان را از بدو تا ختم خدا آفرید, عقل و هوش و قدرت استدلال را خدا آفرید, معلوم, کارِ خداست، علم کار خداست، عالِم کار خداست، ما در فضای کار خدا داریم نفس می‌کشیم. ما که تفسیر می‌گوییم، تفسیرِ ما علم دینی است برای اینکه لحظه به لحظه می‌گوییم خدا چنین گفت, استاد دانشگاه هم که لحظه به لحظه می‌گوید خدا چنین کرد، نیز کارش دینی است. چطور شرح قول خدا دینی است اما شرح فعل خدا دینی نیست؟!
 
ایشان ضمن تاکید مجدد بر ای نکته که از منظر تعالیم وحیانی، فرض ندارد ما علم غیر دینی داشته باشیم، فرمودند:
ممکن است عالِم غیر دینی باشد، ولی شرح, شرح فعل خداست ،چطور در اصول می‌گویند بیان قول معصوم, فعل معصوم, تقریر معصوم، تبیین فعل معصوم حجت است تبیین فعل خدا حجت نیست؟! بررسی کار معصوم کار دینی است ولی بررسی کار خدا کار دینی نیست؟!
 
ایشان در نتیجه گیری این بخش از فرمایشات خود فرمودند:
 
 بنابراین هنر اگر علم است غیر اسلامی نخواهد بود اگر علم نیست که هیچ, اگر وهم و خیال و بازی است لهو و لعب است که علم نیست، بنابراین ما علم دینی را از عمل دینی باید جدا کنیم، بازی و سرگرمی و سرگردانی شناور را باید از علم جدا کنیم. اگر اضلاع‌ سه‌گانه معلوم شد که علم چیست؟ عمل چیست؟ بازی و سرگردانی چیست؟ این دیگر علمی است و در نتیجه هنر جز اسلامی نخواهد بود.
 
معظم له با تقسیم بندی هنر به هنر نازل و هنر تزیلی فرمودند:
قرآن کریم هم هنرمندانه سخن گفت هم سخن هنرپرور گفت. آنچه از غرب آمده یک هنر نازل است آنچه دین دارد یک هنر متنزّل است.

ایشان فرایند خلق اثر هنری را از منظر اسلام تشریح فرموده و اظهار داشتند:
اصلاً هنر کارش کار تنزیلی است، همان کار را هنرمند می‌تواند بکند یعنی مطلب معقول را خوب بفهمد وقتی فهمید, قدرت تنزّل داشته باشد این را بیاورد در متخیّله، تجزیه و تحلیل بکند سامان‌دهی بکند. وقتی می‌خواهد آن معنا را در متخیّله خود ساماندهی بکند ابزار می‌خواهد، صورت را از قوه خیال می‌گیرد، معنای جزئی را از واهمه می‌گیرد. سپس دوخت و دوز کردن برای قوه متخیّله است وقتی دوخت و دوز کرد می‌‌گذارد در انبار خیال وقتی گذاشت در انبار خیال, خروجی‌اش می‌شود حس، و در صورتی که مطلب را خوب فهمیده باشد می‌شود هنر دینی.
 
ایشان در فراز پایانی از فرمایشات خود، نتیجه گیری فرمودند:
 علم غیر از عمل است (یک) علم غیر از بازی است (دو) اگر علم است الاّ ولابد اسلامی است و علم آن است که معقول را بشناسد بعد به کارگاه خیال بیاورد بعد خروجی‌اش می‌شود حسّی که آموزنده است.
در ابتدای این دیدار حجت الاسلام و المسلمین حسین ژرفا گزارشی از اقدامات صورت گرفته خدمت حضرت آیت الله جوادی آملی ارائه نمود.
گفتنی است همایش ملی «قرآن کریم و هنر» 12 اردیبهشت‌ماه 1392 به همت مدرسه اسلامی هنر و شورای عالی انقلاب فرهنگی برگزار می گردد.

منبع
بنیاد بین المللی علوم وحیانی تاریخ:  25 بهمن 1391

پناهیان: سینماگر یک شبه فیلسوف است

متن سخنان پناهیان
               در برنامه ققنوس
                      با موضوع تببین خصوصیات سینمای انقلاب/

بزرگترین صادرات ما نفت نیست
بلکه معنویت و معرفت است
که باید با ابزارهایی مثل سینما صادر شود

گروه فرهنگی: نهمین قسمت از برنامه ققنوس تکرار مجدد برنامه هشتم آن بود که با کارشناسی حجت الاسلام و المسلمین پناهیان و به دلیل درخواست‌های بینندگان دوباره به روی آنتن شبکه چهارم سیما رفت.

به گزارش رجانیوز، حجت الاسلام و المسلمین پناهیان در این برنامه با تاکید بر تناسب ذاتی میان سینما و دین گفت: وقتی این دو به هم برسند، این سینماست که بیشتر بهره می‌برد، دین را از طریقی غیر از سینما هم می‌توان منتقل کرد، هرچند که ممکن است سخت‌تر باشد اما عوامل مختلفی وجود دارند که دست به دست هم می‌دهند و باعث فراگیر شد دین خواهند شد.

وی با بیان اینکه سینما می‌تواند این مسیر را تسریع و تسهیل کند، افزود: اما سینما بیش از اینکه به دین خدمت کند به خودش خدمت خواهد کرد، زیرا دین نگاه عمیق و در عین حال زیبا به سینما می‌دهد.