استقلال فرهنگی

جزئیات فاجعه هفتم تیر

 تقابل بین نیروهای خط امام (ره) و بنی صدر پس از انتخاب نخست وزیر و کابینه نیز همچنان ادامه یافت و در زمستان 1359 دور تازه ای از منازعات شروع شد. در آخرین روزهای پاییز 1359، سخنرانی احمد سلامتیان و حسن لاهوتی اشکوری از یاران نزدیک بنی صدر در مشهد باعث مناقشات و درگیری هایی بین هواداران دو گروه شد و در اسفند ماه همان سال نیز با سخنرانی 14 اسفند رئیس جمهور در دانشگاه تهران، این منازعات شدت گرفت. با شدت گرفتن اختلافات در نوروز 1360، هیئتی از سوی حضرت امام خمینی، مسئول رسیدگی به اختلافات پیش آمده شد و به روزنامه ها اخطار شد که از انتشار مواردی که باعث آشوب می-شود، خودداری کنند. اما شروع کار این هیئت، هیچ تاثیری در جلوگیری از توسعه تحریکات و اغتشاشات نداشت. در این میان روابط میان بنی صدر با سازمان مجاهدین خلق گسترده تر شد و سازمان مذکور هم که موجودیت خود را در گروی حفظ بنی صدر بر مسند قدرت می دید، در 18 خرداد 1360، حمایت کامل و یکپارچه خود را از وی اعلام کرد. در این زمان، سازمان مجاهدین خلق طی اعلامیه هایی به توهین و تهمت به نهادهای انقلابی و مسئولان پرداخت؛ از جمله پس از عزل بنی صدر از فرماندهی کل قوا در 20 خرداد 1360 توسط امام خمینی، نیز طی اطلاعیه ای ضمن حمایت از بنی صدر، خواستار حراست از جان رئیس جمهور شده بود. در این اطلاعیه آمده بود: « مجاهدین خلق ایران با اخطار قاطع انقلابی علیه هرگونه سوء نیت به جان رئیس جمهور، از تمامی خلق قهرمان ایران، آمادگی و حضور دائم در صحنه ها و مقاومت پیگیر را طلب نموده و در این شرایط حمایت از شخص رئیس جمهور و حفاظت از جان او را یک وظیفه مبرم انقلابی در سراسر کشور تلقی می کند.»

همزمان با تصویب طرح عدم کفایت سیاسی بنی صدر از سوی مجلس شورای اسلامی، سازمان مجاهدین خلق یک بار دیگر با حمایت از وی، طی اعلامیه ای تهدید آمیز، نمایندگان را از شرکت در جلسه بررسی عدم صلاحیت رئیس جمهور برحذر داشت. در این اطلاعیه آمده بود: «... سازمان مجاهدین خلق ایران به تمامی نمایندگان که در مجلس حضور می یابند، نسبت به کلیه عواقب گسترده عزل رئیس جمهور در فضای هیستریک ارتجاعی حاکم، زنهار می دهد. از این رو با یاد آوری مجالس و ادوار قانون گذاری که در تاریخ معاصر ایران به استقرار دیکتاتوری منجر شده است، ما به فرد فرد نمایندگان حاضر و به ویژه آنها که نسبت به سرنوشت مردم ایران احساس مسئولیت می کنند، تذکر می دهیم که خود را شایسته لعن و نفرین ابدی ملت ایران نساخته و مرعوب صحنه های ساختگی چماق داران در برابر مجلس نشوند.»

با وجود این، روز سه شنبه 30/3/1360 طرح عدم کفایت سیاسی بنی صدر در مجلس شورای اسلامی بررسی گردید و با 177 رای موافق، 12 رای ممتنع و یک رای مخالف تصویب شد و روز اول تیرماه، حضرت امام خمینی حکم عزل بنی صدر را از مقام ریاست جمهوری صادر کرد.

سازمان مجاهدین خلق پس از این وقایع، در 30 خرداد 1360، اعلام کرد که فعالیت های این سازمان وارد فاز نظامی شده است و اعضای این گروه که مسلح به انواع اسلحه های سرد و گرم بودند به خیابان ها ریخته و به قتل و جرح مردم و پاسداران کمیته و نیروهای انتظامی و تخریب اموال عمومی پرداختند. ترورهای کور یکی دیگر از استراتژی های سازمان در این زمان بود. موج این ترورها به قدری گسترده بود که از مردم عادی در کوچه و خیابان تا مسئولین مملکتی را در بر گرفت. در ششم تیر ماه سال 1360 جواد قدیری یکی از عوامل سازمان منافقین در مسجد اباذر تهران با بمب گذاری به حضرت آیت الله خامنه ای سوء قصد نمود که البته این ترور نافرجام ماند. روز بعد یعنی هفتم تیرماه، سازمان توسط عامل نفوذی خود محمد رضا کلاهی در حزب جمهوری اسلامی، دفتر مرکزی حزب واقع در سرچشمه تهران را منفجر کردند که به شهادت آیت الله بهشتی و 72 تن از پیروان خط امام منجر شد.