تأثیر مفاتیح‌الحیات بر سبک زندگی و مقدمات استقلال فرهنگی

نشست

"تأثیر مفاتیح‌الحیات بر سبک زندگی"

آیت‌الله جوادی آملی با تألیف "مفاتیح‌الحیات"

 مقدمات استقلال فرهنگی را فراهم می‌کند

مدیر عامل بنیاد علوم وحیانی اسرا گفت: اگر ما بخواهیم سبکی از زندگی را در جامعه امروز تجربه کنیم که با استقلال فرهنگی و با مبانی دینی ما هماهنگ باشد کتاب «مفاتیح‌الحیات» مقدمات خوبی را در این زمینه برای ما فراهم کرده است.

• Tweet
• 
  
• 
  

به گزارش خبرنگار آیین و اندیشه خبرگزاری فارس، نشست تأثیر مفاتیح‌الحیات بر سبک زندگی اسلامی ایرانی با حضور حجج اسلام مرتضی واعظ جوادی آملی مدیر عامل بنیاد بین‌المللی علوم وحیانی اسراء و یدالله مقدسی رئیس مرکز پژوهشی اسراء از سوی سرای اهل قلم در بیست‌وششمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب برگزار شد.

جوادی آملی گفت: قریب به یک سال از رونمایی کتاب شریف «مفاتیح‌الحیات» می‌گذرد و این نیاز و تشنگی که در حوزه فرهنگ عمومی خصوصاً سبک زندگی در جامعه وجود دارد نشان می‌دهد که این کتاب پاسخ مناسب خود را کم کم به دست می‌آورد.

وی عنوان کرد: آیت‌الله جوادی آملی همان‌طور که در مقدمه کتاب «مفاتیح‌الحیات» نظرات بنیانی که در این حوزه لازم بود را به رشته تحریر در آورده، مباحثی را به عنوان عقبه و پشتوانه فکری لازم دارد که اگر جامعه ما با این مسائل آشنا شود و این منظومه فکری که نتیجه عملی‌اش سبک زندگی اسلامی است از علم و عمل هر دو بهره‌مند خواهد شد.

مدیر عامل بنیاد بین‌المللی علوم وحیانی اسراء یادآور شد: با توجه به اینکه عصر ما، عصر پیشرفت علم و تکنولوژی است و تمام اطراف وجودی ما در خلوت و جلوت، روز و شب و در هر لحظه آن امواج فرا گرفته و زمینه‌های علم و معرفت از در و دیوار این عالم طبیعت به سوی ما سرازیر شده، انتخاب یک دانش، نظر، رأی مناسب و صحیح، کار سخت و دشواری است.

وی اظهار داشت: «استقلال فرهنگی» به عنوان شعاری در فرهنگ عمومی و اندیشه دینی ما راه یافته است؛ در این شرایط فعلی که رسانه‌ها از هر طرف انسان‌ها را احاطه کرده چگونه می‌توان انتظار داشت استقلال فرهنگی جامعه حفظ شود آیا ما توانسته‌ایم حائلی میان خود و دیگران ایجاد کنیم و بگوییم با دیگران کاری نداریم؟! با وجود امواج سهمگین اطلاعات، تصور تحقق استقلال فرهنگی چگونه امکان‌پذیر خواهد بود؟!

جوادی آملی تصریح کرد: اکنون بحث استقلال فرهنگی مورد تهدید و آسیب قرار گرفته است چه کار باید کرد تا علی‌رغم شرایط خاصی که از همه جهات می‌بینیم و جامعه و جوانان نمی‌توانند محیطی را به عنوان محیط مستقل فرهنگی برای خودشان انتخاب کنند.

مدیر عامل بنیاد بین‌المللی علوم وحیانی اسراء با بیان اینکه انتخاب یک راه درست و صاعد براساس چنین فضایی به ویژه برای اندیشه‌هایی که قوام پیدا نکرده‌اند مشکل است و جوّ را بسیار دشوار می‌کند، گفت: متولیان فرهنگ و کسانی که عهده‌دار شکل‌دهی به بنیان‌های فکری جامعه هستند باید در چنین فضایی چاره‌جویی کنند و رسم و طراحی نو، برای استقلال فرهنگی کشور ارائه دهند.

وی ادامه داد: این نگاه پیش از آنکه یک نگاه خالص دینی به اصطلاح سنتی باشد نگاه دینی به اصطلاح نوین است که آمیختگی عقل و نقل را به عنوان سرمایه این نوع معرفت به میدان آورده است. البته عده‌ای این گونه می‌پنداشتند که عقل در اختیار بشر است و هر آنچه را که از ناحیه عقل در هر نوع دانشی اعم از ریاضی و فلسفه برای انسان‌ها حاصل شود را بشری می‌دانستند و از این رو عقل را در مقابل دین قرار می‌دهند که گاهی اوقات تعارض عقل و دین را به ارمغان می‌آورد.

جوادی آملی گفت: تعارض بین عقل و نقل، تعارض سطحی و عبوری است مانند تعارض دو نقل که با موشکافی قابل حل است و این نگاه راهگشای کتاب «مفاتیح‌الحیات» است. امروز جهان در حوزه اندیشه غرب با عقل خودبنیان حرکت می‌کند باید پرسید که موقعیت این عقل چیست آیا در اسارت فهم و خیال و یا در اسارت شهوت و غضب قرار دارد و... .

وی تصریح کرد: مبنای کتاب «مفاتیح‌الحیات» این است که عقل و نقل، دو بال پرواز در آسمان اندیشه و سپهر دانش هستند و هرگز نباید پنداشت که عقل، بشری بوده و نقل، خدایی است بلکه عقل و نقل هر دو زمینه رشد و بالندگی انسان را فراهم می‌کنند و انسان می‌تواند در پس توجه به این دو موضوع، جهان را شناخته و مدیریت کند.

مدیر عامل بنیاد بین‌المللی علوم وحیانی اسراء خاطرنشان کرد: اینکه تفسیر خشک و مادی از جهان هستی ارائه دهیم نمی‌تواند نظام هستی را آن گونه که هست برای بشر باز کند نباید هستی را محصور در ماده و طبیعت کنیم؛ دانشمندان اهل حس و تجربه همگی با سطح و ظاهر عالم روبه‌رو هستند اما از ملکوت و باطن عالم اطلاعی ندارند بنابراین برای هر چیزی ملکوتی وجود دارد که قدرت و تجربه نمی‌تواند این حس را به انسان بدهد و از طبیعت باید به ماورا سفر کرد.

وی با اشاره به وضعیت کنونی غرب گفت: سرّ اینکه امروز در جهان غرب، علوم اینگونه سراسیمه و افسار گسیخته این همه فجایع را به بار می‌آورد و در مباحث ژنتیک و علوم انسانی برای اینکه حد محدود و لایه سطحی از جهان را شناخته‌ و براساس آن به داوری می‌پردازند آنها مطالعه و تحقیقات بسیاری دارند و سرمایه‌های عظیمی را در راستای تحقیقات خود هزینه می‌کنند اما نوع بینش آنها مجال ورود به باطن امور را نمی‌دهد.

جوادی آملی اظهار داشت: از منظر دین، انسانی که فقط طبیعت را می‌بیند نابینا است بینای به طبیعت است اما چشم عقل و قلب ندارد و طبیعی است که جهان را محدود و سطحی ببیند و انسان را همانند یک درخت فرض کند و این اندیشه‌های محدود، آسیب جدی به جامعه بشری می‌زند.

وی در ادامه سخنان خود به بیان جنبه الهی علوم پرداخت و گفت: در اندیشه الهی ضمن اینکه به حس و تجربه، بهای لازم داده می‌شود اما هرگز به این نوع معرفت اکتفا نمی‌شود و معرفت‌های دیگری از جمله عقل و قلب را نیز به میدان می‌آورد. خداوند انسان را به عنوان آبادگران و احیاگران زمین معرفی کرده و از نمونه‌های بارز این موضوع آن است که فرمود: زمین را برای شما نرم و آرام قرار داده است.

مدیر عامل بنیاد بین‌المللی علوم وحیانی اسراء افزود: اگر ما بخواهیم سبکی از زندگی را در جامعه امروز تجربه کنیم که با استقلال فرهنگی و با مبانی دینی ما هماهنگ باشد کتاب «مفاتیح‌الحیات» مقدمات خوبی را در این زمینه برای ما فراهم می‌کند و این ایده‌ای بود که آیت‌الله جوادی آملی به بیان آن پرداخته و به این وسیله ما را با بنیان‌های فکری و روحی و فطری آشنا می‌کند.

وی گفت: «مفاتیح‌الحیات» منطبق با فرهنگ اسلامی و ایرانی نوشته شده است اما لازم است اثر دیگری هم تألیف شود که متناسب با فرهنگ‌های مختلف در جوامع گوناگون باشد؛ لازم است بیاندیشیم انسانی که در غرب زندگی می‌کند چه نسخه‌ای باید برای او تدوین شود ما باید اثر و نسخه‌ای را برای این فضا آماده کنیم و امیدواریم بازخوردی که اقشار مختلف جامعه نسبت به کتاب «مفاتیح‌الحیات» داشته‌اند نظرات خود را به مرکز نشر اسراء ارسال کند.

* «مفاتیح‌الحیات» می‌تواند سال‌ها به جست‌وجو و عطش علمی افراد پاسخ دهد 

در بخش دیگری از این نشست حجت‌الاسلام مقدسی عنوان کرد: سبک زندگی بر مبنای دو رکن اساسی جهان‌داری و عقل و رفتار که همان جهان‌آرایی است شکل می‌گیرد. اگر انسان با این ویژگی‌ها سامان بگیرد می‌تواند زندگی دینی که اخلاق انبیاء بوده را تجربه کند.

وی اظهار داشت: برخی از ویژگی‌های سبک زندگی که هویت واقعی و معنوی را در شخصیت انسان ایجاد می‌کند «ثبات و پایداری» است. از این رو اگر انسان به سبک زندگی عادت کند همان سبک را به لحاظ فردی و اجتماعی مورد توجه قرار می‌دهد و این نکته در کتاب «مفاتیح الحیات» مورد توجه قرار گرفته است.

رئیس مرکز پژوهشی اسراء ادامه داد: اینکه عالم غرب سعی می کند جهان را به سوی خود بکشاند و انسان‌ها را از سبک زندگی که دارند دور کند نیز یکی از مسائلی است که آیت‌الله جوادی آملی در کتاب سبک زندگی به آن پرداخته است.

وی گفت: کتاب «مفاتیح الحیات» می‌تواند انسان را به جایی برد که انبیا عظام در آن مسیر تلاش کرده‌اند همچنین «مفاتیح الحیات» یک دایرة‌المعارف اسلامی است که در مقوله روان‌شناسی، امور مختلف زندگی انسان و اجتماع را از مظهر قرآن و روایات بیان می‌کند.

مقدسی یادآور شد: اگر این کتاب مورد توجه گروه‌های مختلف جامعه قرار گیرد می‌تواند سال‌های سال، جست‌وجو و عطش علمی جهان را پاسخ دهد. دانش جهانی از فضای دینی جدا نیست و بخش اعظم مردم جهان در پی یافتن راهکارهای برای زندگی خوب هستند که در کتاب «مفاتیح الحیات» با استفاده از آیات و احادیث، به تمامی جنبه‌های یک زندگی خوب و صحیح پرداخته شده است.

وی تفکر، اندیشیدن، خوراک و امکانات زندگی، چگونگی معاشرت با افراد مختلف، رویکردهای جدید در خصوص معماری و شهرسازی، اصول تأثیرگذار در امور اقتصادی را از جمله موضوعات مطرح شده در  کتاب «مفاتیح الحیات» برشمرد.

منبع: خبرگزری فارس

http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13920212000803